01 jun Zoektocht naar vrijheid: Blog 5, Schokgolf

Blog 5 is onderdeel van een reeks ervaringsverhalen (die ik maandelijks aan het delen ben) waarin mijn zoektocht naar vrijheid wordt beschreven. Mocht je meer ervaringsverhalen of mijn intentie waarom ik dit deel, willen lezen, ga dan naar mijn blogpagina op mijn website www.devrijekameleon.nl

In al mijn blogs probeer ik alleen vanuit mijn ervaring te delen. Dat ik mijn verhaal wil delen, hoeft niet te betekenen dat ik anderen hierin meeneem. Dit is mijn keuze. Namen en plaatsen laat ik zoveel mogelijk weg. Deze blog is een bijzondere. In overleg met de mama van Sjoerd is besloten zijn naam te gebruiken. Door hem niet bij naam te noemen doe ik voor mijn gevoel Sjoerd tekort.

Zomervakantie met de meiden

In de zomer van 1995 ben ik negentien jaar en op vakantie met een paar vriendinnen. Één van ons had thuis met een groep jongens afgesproken om elkaar tijdens die vakantie te ontmoeten. We trokken een aantal dagen met ze op. Gezellig eten, drinken, flirten en op stap. In die tijd met de opkomende house muziek en house feestjes slikte ik wel eens een xtc pilletje. Op de plekken waar ik uitging was het gebruik van drugs eigenlijk heel ‘normaal’. Ook veel mensen in mijn directe omgeving gebruikten drugs. Op vakantie bleken anderen het zelfs uit Nederland te hebben meegenomen.

Ik voelde mij vaak verantwoordelijk en durfde ik mij nooit helemaal te laten gaan. Op een avond reageerde Sjoerd, een jongen van die groep, met wat stuiptrekkingen als hij drugs had genomen. Dat zag er best wel zorgelijk uit. Hoeveel hij op een avond nam, weet ik niet. Het was wel aanleiding om met hem hierover in gesprek te gaan. Op het strand tijdens het zonnen raakten we hierover met elkaar in gesprek. Ook later in de stad toen we op zoek waren naar souvenirs voor thuis. Deze gesprekken werden diepgaande gesprekken. Gesprekken over dromen, de toekomst en onze familie.

Het begon als een gezellige nacht

Op een avond besloten we een keer niet op stap te gaan en in ons vakantiehuisje te blijven. We hadden het gezellig gemaakt, draaiden muziek en aten wat met elkaar. De jongens kwamen later die avond op bezoek. Naast xtc hadden we ook paddo’s tot onze beschikking. Zelf vond ik dat een beetje eng. Ik besloot één slokje te nemen. Het was een uitgelaten, gezellige, knuffelige, gekke en bijzondere nacht. Hoeveel iedereen had gebruikt, weet ik niet. Tegen de ochtend besloten we onze roes uit te slapen en daarna naar het strand te gaan. Sjoerd wilde eigenlijk al gelijk naar het strand. Dat leek ons allemaal een slecht idee. We haalden hem over om op de bank te slapen.

Na een paar uur, hoeveel precies weet ik niet meer, kwam een vriendin mijn kamer in lopen. Ze zei dat Sjoerd niet meer op de bank lag en dat de voordeur ook nog op slot zat. Hij kon niet naar buiten zijn? Ik kwam uit mijn bed en ging met haar mee. Ik liep mijn kamer uit, keek haar aan en weet nog goed hoe onze ogen elkaar aankeken. We voelden allebei dat er iets niet klopte. We keken naar de voordeur en toen naar het balkon. Hand in hand liepen we samen richting het balkon. De deur stond open, de vitrage wapperde door de binnenkomende wind en de warmte van de zon voelde je alweer naar binnen komen. Op de achtergrond hoorde je de golven van de zee, zonnende en spelende strandgangers. Ken je dat geluid? Op het balkon zagen we zijn shirt liggen. We keken elkaar weer aan, maar zeiden niets. Samen liepen we naar de balkonreling en keken eroverheen. Daar lag hij, beneden op een witte natuurstenen trap in een plas bloed. Zo heb ik dat beeld opgeslagen en zie het beeld nog steeds voor me.

Traumatisch ongeval

We waren meteen in opperste paraatheid. We dachten dat Sjoerd nog in leven kon zijn. We maakten iedereen wakker. Eén van de meiden probeerde in de tuin van de beneden buren te komen, maar zij waren niet thuis. Een ander belde een ambulance. In de verte hoorden we sirenes. Het geluid kwam steeds dichterbij. Alles wat kon vermoeden dat we drugs hadden gebruikt, ruimden we op. Bizar hoe adrenaline werkt. Hoe scherp en wakker je bent om goed, snel en effectief te handelen. Binnen een paar minuten was het duidelijk. Hij was dood. Meteen stond ons huis vol met rechercheurs die gelijk allerlei foto’s aan het maken waren. Die dag is verder als een roes aan mij voorbij gegaan. Het leek alsof mijn gevoel uit mijn lijf verdween. Verdoofd, apathisch. Kon niet meer praten en handelen. Ik was er wel, maar ook weer niet. En het gekke was dat dit gevoel mij helemaal niet onbekend voorkwam. Het voelde vertrouwd.

Onze paspoorten werden ingenomen. Slachtofferhulp hing al snel aan de lijn. We belden onze ouders. Die dagen met elkaar samen in een vreemd land waren verschrikkelijk. Vijf dagen lang in dat appartement op elkaars lip. We wilden niet eens meer naar buiten. Het enige waar we aan konden denken was terug naar huis gaan. Het werd al snel duidelijk dat iedereen anders omging met deze traumatische gebeurtenis. De één wilde schoonmaken, de ander erover praten. Weer een ander wilde er niets over horen. Andere herhaalden de nacht en vroegen zich af wat er precies gebeurd kon zijn? Was Sjoerd gesprongen, gevallen of iets anders? Dit bleven we ons maar afvragen maar het was niet te bevatten. Het voelde alsof ik in een slechte film terecht was gekomen. Nee, dit was echt. Het samenzijn met elkaar binnen die kleine ruimte maakte ons gek. Ik viel van de stress in korte tijd kilo’s af. Het was overleven. Als het had gemoeten, was ik in staat geweest naar huis te lopen. Doodsbang dat we daar moesten blijven. Verklaringen werden afgenomen. Met elkaar hadden we afgestemd ons drugsgebruik te verzwijgen.

Thuis

Uiteindelijk kregen we onze paspoorten terug en konden met onze retour vlucht vijf dagen na het dodelijke ongeval vertrekken. De jongens gingen met een ander vliegtuig naar huis. Op Schiphol stonden al onze ouders ons op te wachten. We gingen uit elkaar en naar ons eigen huis. In de auto kreeg ik van mijn vader en stiefmoeder een kruisverhoor. Ik weet niet precies wat ik heb verteld. Waarschijnlijk bleef ik net zo vaag als bij het afleggen van mijn verklaring? Er werd gevraagd naar het ongeval, mijn betrokkenheid. Er werd niet gevraagd hoe het met mij ging.

Met de meiden en jongens gingen we bij Sjoerd zijn ouders op bezoek. Het verbaasde mij dat zij zo aardig en mild waren. Natuurlijk wilden zij weten wat er was gebeurd, maar we kregen geen verhoor. Ons verhaal bleef ook wat vaag. Toen hij na zijn autopsie in Nederland aankwam, hebben we hem nog kunnen zien. Sjoerd lag in zijn kamertje thuis opgebaard. Ook bij de crematie waren we ‘aanwezig’. Twee dagen na de uitvaartdienst moest ik op introductiekamp van de hotelschool. Zo gek eigenlijk dat ik daar gewoon naartoe ging? Gelukkig ontmoette ik daar iemand die hem had gekend dus dat schepte meteen een band. Helemaal aanwezig was ik niet. We brachten nog foto’s naar zijn broertje. Ik stuurde af en toe een kaart naar zijn ouders, maar na verloop van tijd verwaterde het contact. Ook het contact met de meeste anderen werd minder. Eigenlijk werd er nooit meer echt over gesproken. Zodra we er over spraken, werd ik overvallen door angst en schuld.

Trauma en dan?

Op dat moment woonde ik bij mijn moeder en toen ze mij ernaar vroeg heb ik alles in vertrouwen verteld. Ze veroordeelde me niet en zag hoe slecht ik eraan toe was. Ze sliep de eerste maand naast me in bed. Ik was angstig, verdrietig en voelde mij zo schuldig. Ik voelde mij verantwoordelijk voor Sjoerd zijn dood. Het bleef mij achtervolgen. Dit kan toch niet de bedoeling zijn van een mensenleven? Ik probeerde mij in hem te verplaatsen. Hoe zouden zijn ouders dit ervaren? Wat als ik het was geweest? Hoe zou ik dan terugkijken op mijn leven? Hoe was iedereen daar mee omgegaan? Zelf dacht ik veel na over het leven en de dood. Vanaf de dag van het ongeluk stelde ik mezelf de vraag waarom mij dit was overkomen? Wat had ik hiervan te leren? Ik wilde betekenis geven aan zijn dood. Telkens als ik over het ongeval nadacht, werd ik misselijk en kreeg ik een gevoel van diepe angst. Ik heb Sjoerd vanaf zijn overlijden vaak om me heen gevoeld. Hij volgde mij overal in mijn gedachten. Niet alleen in mijn gedachten, maar ik voelde ook zijn energie. Ik vond dit doodeng. Telkens als ik verhuisde, verhuisden die angst en energie met me mee. De gedachte dat ik zijn ouders moest opzoeken, werd steeds sterker. Heel af en toe verdween het weer naar de achtergrond. Maar dan kwam het weer in alle hevigheid terug.

Door deze gebeurtenis ontdekte ik een andere kant van mezelf. Het werd mij duidelijk dat ik me wel heel makkelijk voor heftige gevoelens kon afsluiten. In mijn directe omgeving (behalve bij mijn moeder) werden deze zeer pijnlijke ervaring en mijn gevoelens ontkend alsof het nooit gebeurd was. Ik was in verwarring. Aan de ene kant voelden het uit mijn lichaam gaan en de ontkenning door mijn omgeving vertrouwd en bekend. Aan de andere kant voelde het zo raar om niets met deze traumatische ervaring te doen. Ik merkte heel duidelijk dat ik andere behoeftes had. Deze verwarring zette mij aan de diepere betekenis van het leven en mijn gevoelens te onderzoeken. Mijn zoektocht begon…

Ik kreeg veel gelijkwaardige gesprekken met mijn moeder over het leven. Het samenwonen in combinatie met hele mooie gesprekken werd een bijzondere tijd. Gesprekken over vroeger, over haarzelf, over mij en over alle moeilijke ervaringen. Over innerlijk groeien en over alles wat op je pad komt waar je van kunt leren. Ze luisterde en nam mij serieus. Ze erkende haar fouten en gaf mij alle ruimte te delen. Zelf legde ze uit waarom ze bepaalde keuzes had gemaakt. Hoe haar leven eruit zag en hoe zij dat beleefde. Dankbaar dat mijn moeder er nu wel voor mij kon zijn en dat we samen alles hebben kunnen uitspreken voordat zij plotseling overleed in 2003. Niet dat we geen pijn meer hadden, maar we begrepen elkaar.

Wel bijzonder dat zo’n heftige schokgolf als Sjoerd zijn overlijden mijn leven een positieve wending heeft gegeven. Het lijden heeft mij aangezet te bezinnen en mij persoonlijk verder te ontwikkelen. Uiteindelijk heb ik dan ook de kracht gevonden weer contact te leggen met zijn moeder. Het delen van mijn zuivere verhaal dertien jaar later bracht bij mij eindelijk innerlijke rust. Ik kreeg de kans te delen en te helen. Ik ben dankbaar dat ik met open hart ben ontvangen. Heel af en toe spreek ik met zijn moeder af. Tijdens onze wandelingen geniet ik van onze mooie diepgaande gesprekken…..

Blog 6 wordt op zondag 2 juli a.s. geplaatst. Wil je een herinnering? Meld je dan aan onderaan mijn blogpagina op mijn website. Je ontvangt dan een bericht zodra een nieuwe blog is geplaatst.